Bổ sung 4 dự án luật vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024

Tiếp tục chương trình Phiên họp thứ 28, sáng 18/12, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) xem xét đề nghị bổ sung một số dự án luật vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024.

Tại phiên họp, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long báo cáo tổng hợp, rút gọn về đề nghị bổ sung vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024 đối với 04 dự án luật, gồm: Luật Phòng, chống mua bán người (sửa đổi), Luật Hóa chất (sửa đổi), Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi), Luật Quản lý vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ (sửa đổi).

Thẩm tra Tờ trình của Chính phủ, Ủy ban Pháp luật và các cơ quan của Quốc hội tán thành với sự cần thiết sửa đổi 04 Luật trên để kịp thời thể chế hóa chủ trương của Đảng, khắc phục những hạn chế, bất cập đã được chỉ ra qua tổng kết thi hành các luật, đáp ứng yêu cầu thực tiễn. 

Hồ sơ đề nghị xây dựng các Luật cơ bản đáp ứng yêu cầu của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, đủ điều kiện trình UBTVQH xem xét, quyết định việc bổ sung vào Chương trình. 

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng nêu rõ, các chính sách được đề xuất trong các dự án luật cơ bản phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng, tương thích với các điều ước quốc tế có liên quan mà Việt Nam là thành viên. Đề nghị Chính phủ, trong quá trình soạn thảo các dự án luật này sau khi được bổ sung vào Chương trình, cần nghiên cứu, tiếp thu ý kiến của UBTVQH và ý kiến thẩm tra của các cơ quan của Quốc hội, bổ sung, hoàn thiện các chính sách, bảo đảm tính toàn diện của nội dung tổng kết, đánh giá tác động, tính khả thi và đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật.

Cho ý kiến tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho rằng việc Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, bổ sung 4 dự án luật là phù hợp với quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Tuy nhiên, Chủ tịch Quốc hội lưu ý các Bộ, ngành, trong đó Bộ Tư pháp tham mưu với Chính phủ cần hạn chế các dự án trình UBTVQH xem xét quyết định bổ sung vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh. Mặc dù Luật có cho phép UBTVQH xem xét điều chỉnh chương trình nhưng chỉ bất đắc dĩ mới bổ sung, còn Chương trình xây dựng luật pháp lệnh hàng năm do Quốc hội quyết định. Dù Luật cho phép nhưng nên hạn chế, chỉ trình UBTVQH quyết định bổ sung điều chỉnh Chương trình những gì thực sự cấp bách, đột xuất. 

Chủ tịch Quốc hội đề nghị, khi trình các dự án luật phải tính toán tổng thể, như các luật về thuế không phải chỉ có riêng thuế giá trị gia tăng (VAT). Khi Quốc hội thông qua Nghị quyết về việc áp dụng thuế thu nhập doanh nghiệp bổ sung theo quy định chống xói mòn cơ sở thuế toàn cầu đã yêu cầu phải rà soát tổng thể với pháp luật về ưu đãi đầu tư, các luật về thuế…nên cần phải chủ động để tính toán trong tổng thể về thuế gồm các luật về các loại thuế và Luật Quản lý thuế.  Do đó, Chủ tịch Quốc hội đề nghị các cơ quan đẩy nhanh tiến độ, tránh tình trạng có gì làm nấy dẫn đến thiếu tính đồng bộ, thống nhất. 

Đối với dự án Luật Hóa chất (sửa đổi), Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, dự án luật này liên quan chặt chẽ, tác động rất lớn đến sản xuất tiêu dùng, phòng chống tội phạm…nên ngay từ đầu phải xin ý kiến, đánh giá tác động rất kỹ, nhất là những ý kiến của Hiệp hội người tiêu dùng, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), những cơ quan đại diện cho người sản xuất và người tiêu dùng; không nên đặt ra những quy định làm khó cho doanh nghiệp và cho người dân trong quá trình này.

Chủ tịch Quốc hội cho biết thêm, phạm vi điều chỉnh của dự án Luật Hóa chất (sửa đổi) có những vấn đề giao thoa về quản lý nhà nước cần phải làm kỹ. Đơn cử, đối với quản lý tiền chất ma túy, có những loại do Bộ Công Thương quản lý, có những loại do Bộ Y tế quản lý, có những loại do Bộ Công an quản lý; liên quan đến xuất nhập khẩu thì liên quan trực tiếp đến Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan… Bên cạnh đó, nhiều nội dung được quy định trong Nghị định để hướng dẫn thực hiện Luật Hóa chất và các luật có liên quan. Vì vậy,  Chủ tịch Quốc hội lưu ý, cần cố gắng luật hóa được những nội dung lớn có trong các Nghị định…

Kết luận nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nêu rõ, UBTVQH tán thành về sự cần thiết sửa đổi Luật Hóa chất, Luật Thuế giá trị gia tăng, Luật Phòng, chống mua bán người, Luật Quản lý vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ.

UBTVQH cũng cơ bản tán thành nội dung các nhóm chính sách do Chính phủ đề xuất đối với 4 dự án luật trên. Đồng thời đề nghị Chính phủ và các Bộ lưu ý tiếp thu ý kiến của các thành viên UBTVQH, ý kiến phát biểu của Chủ tịch Quốc hội và ý kiến thẩm tra của các cơ quan của Quốc hội trong quá trình xây dựng các dự án luật này.

Về tiến độ trình Quốc hội, UBTVQH thống nhất, đối với Dự án Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi) và Luật Phòng, chống mua bán người (sửa đổi) sẽ trình Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 7, thông qua tại Kỳ họp thứ 8. 

Đối với Dự án Luật Hóa chất (sửa đổi), trình Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp 8, thông qua Kỳ họp thứ 9 (lùi một kỳ so với đề nghị của Chính phủ).

Riêng đối với Dự án Luật Quản lý vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ (sửa đổi), trình Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 7, xem xét thông qua tại Kỳ họp thứ 8. Nếu Chính phủ chuẩn bị tốt, đưa ra Quốc hội thảo luận được Quốc hội đồng thuận cao thì UBTVQH sẽ xem xét phối hợp với Chính phủ trình Quốc hội thông qua ngay tại Kỳ họp thứ 7, theo quy trình một kỳ họp.

Phó Chủ tịch Quốc hội cũng lưu ý, đối với các dự án luật trình Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp 7, thời gian chuẩn bị còn rất ít. Vì vậy, đề nghị Chính phủ chỉ đạo khẩn trương chuẩn bị hồ sơ dự án luật đảm bảo chất lượng, trình UBTVQH cho xem xét ý kiến tại phiên họp tháng 3, chậm nhất là phiên họp tháng 4/2024 để kịp trình Quốc hội cho ý kiến. Trong đó, đối với Luật Quản lý vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ nếu phấn đấu trình Quốc hội thông qua trong 1 kỳ họp thì cần trình UBTVQH sớm và phải đưa ra thảo luận tại hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách trước khi trình Quốc hội xem xét thông qua.

Tại phiên họp, 100% Ủy viên UBTVQH tham gia biểu quyết tán thành, UBTVQH đã thông qua đề nghị bổ sung một số dự án luật vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024, đối với 4 dự án luật trên./.