Đặt nền tảng cho tương lai tài chính số hóa, minh bạch và an toàn

Ngày 20/9, Cục Tin học và Thống kê tài chính phối hợp với Viện Chiến lược và Chính sách tài chính cùng Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đồng tổ chức Hội thảo - Triển lãm về tài chính số trong quản lý ngân sách nhà nước năm 2024 (VDF 2024) với chủ đề: “Đổi mới quy trình nghiệp vụ và hệ thống thông tin ngành Tài chính trong kỷ nguyên số”.

Phát biểu tại Hội thảo, Thứ trưởng Bộ Tài chính Bùi Văn Khắng nhận định, chuyển đổi số trong lĩnh vực tài chính và ngân sách nhà nước là một yêu cầu cấp bách. Đây không chỉ là nhiệm vụ trọng yếu mà còn là yếu tố sống còn, cần ??ược tập trung chỉ đạo quyết liệt và hiệu quả để đáp ứng yêu cầu phát triển của nền kinh tế số. Trong đó, Thứ trưởng Bùi Văn Khắng nhấn mạnh 3 yếu tố chính cần ??ược chú trọng trong quá trình chuyển đổi là: thể chế, công nghệ và con người. Thể chế cần đi trước, tạo khung pháp lý và nền tảng cho sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ và nguồn nhân lực.

Việc tổ chức Hội thảo - Triển lãm VDF 2024 nhằm khẳng định quyết tâm của ngành Tài chính trong việc thực hiện các nhiệm vụ của Kế hoạch chuyển đổi số đến năm 2025 và định hướng đến năm 2030. Sự kiện này cũng hỗ trợ triển khai Đề án 06 của Thủ tướng Chính phủ về phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử để phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030.

Theo Phó Cục trưởng Cục Tin học và Thống kê tài chính Đoàn Thanh Tùng, Bộ Tài chính đã đạt ??ược những kết quả đáng kể trong việc triển khai các nhiệm vụ trọng tâm của Đề án 06. Một trong những thành tựu nổi bật là việc xây dựng thành công Cổng thông tin điện tử dành cho nhà cung cấp nước ngoài, cho phép họ thực hiện đăng ký thuế, khai thuế và nộp thuế trực tuyến. Đến nay, đã có 101 nhà cung cấp nước ngoài từ nhiều quốc gia thực hiện đăng ký và nộp thuế qua cổng này, với tổng số tiền thuế thu ??ược trong năm 2024 là 4.039 tỷ đồng.

Bộ Tài chính cũng đã đẩy mạnh ứng dụng hóa đơn điện tử, với hơn 9,6 tỷ hóa đơn ??ược tiếp nhận và xử lý tính đến ngày 16/8/2024. Về khai thuế điện tử, đến hết tháng 6/2024, đã có 932.509 doanh nghiệp tham gia sử dụng dịch vụ khai thuế điện tử, đạt tỷ lệ 99,99% trên tổng số doanh nghiệp đang hoạt động.

Trong lĩnh vực quản lý ngân sách nhà nước và Kho bạc, Bộ Tài chính đã triển khai thành công mục tiêu “3 không” (không tiền mặt, không khách hàng giao dịch trực tiếp, không chứng từ giấy), giúp giảm đáng kể việc sử dụng tiền mặt. Số thu ngân sách nhà nước bằng tiền mặt chỉ còn chiếm khoảng 0,069%. Bộ đã điện tử hóa hoàn toàn công tác thu ngân sách thông qua việc phối hợp với các ngân hàng thương mại, mở rộng việc thu nộp ngân sách qua các kênh điện tử 24/7, giúp tăng cường hiệu quả và tính minh bạch.

Trong lĩnh vực hải quan, Bộ Tài chính đã kết nối và đồng bộ hóa dữ liệu của 100% các thủ tục hành chính trên Cổng thông tin một cửa quốc gia với Cổng dịch vụ công quốc gia. Điều này giúp tạo thuận lợi tối đa cho doanh nghiệp và người dân khi thực hiện các thủ tục xuất nhập khẩu hàng hóa.

Mặc dù đã đạt ??ược những kết quả quan trọng song quá trình chuyển đổi số trong ngành tài chính vẫn đối mặt với không ít thách thức. Một trong những khó khăn lớn hiện nay là kinh phí để triển khai các ứng dụng công nghệ thông tin cho các đơn vị trong ngành Tài chính năm 2024 vẫn chưa ??ược giao, gây nhiều cản trở trong việc triển khai các dự án cần thiết. Ngoài ra, ngành Tài chính cũng đang phải đối mặt với các mối đe dọa từ không gian mạng, đặc biệt là các cuộc tấn công ransomware, gây nguy cơ rò rỉ thông tin và gian lận tài chính. Những cuộc tấn công mạng có chủ đích ngày càng gia tăng, đòi hỏi các biện pháp bảo vệ dữ liệu và an ninh mạng cần ??ược chú trọng hơn bao giờ hết.

Tại Hội thảo, các đại biểu cũng đã thảo luận và đề xuất nhiều giải pháp nhằm xây dựng nền tài chính số hóa an toàn, ổn định, thông suốt và dựa trên công nghệ hiện đại. Đặc biệt, các giải pháp này cần hướng tới khả năng cung cấp dịch vụ tài chính với chất lượng ngày càng cao, từ đó tạo điều kiện cho các cơ quan lãnh đạo đưa ra các quyết định chính xác, kịp thời để đáp ứng yêu cầu của thời đại.

Ngoài ra, các doanh nghiệp hàng đầu trong lĩnh vực công nghệ đã chia sẻ nhiều kinh nghiệm và xu hướng mới trong chuyển đổi số, không chỉ trong ngành Tài chính mà còn trong nhiều lĩnh vực khác. Họ đề xuất những ứng dụng mạnh mẽ của các công nghệ tiên tiến như trí tuệ nhân tạo (AI), chuỗi khối (blockchain), dữ liệu lớn (big data) và bảo mật dữ liệu vào quá trình quản lý và điều hành của ngành Tài chính.

Trong khuôn khổ VDF 2024, Bộ Tài chính cũng đã tổ chức Triển lãm giới thiệu các kết quả và giải pháp ứng dụng công nghệ trong lĩnh vực tài chính. Triển lãm bao gồm các sản phẩm và giải pháp công nghệ mới nhất của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, đặc biệt là các công nghệ liên quan đến trí tuệ nhân tạo, chuỗi khối, dữ liệu lớn và công nghệ bảo mật dữ liệu. Những công nghệ này đóng vai trò then chốt trong việc xây dựng một hệ thống tài chính số hóa an toàn, minh bạch và linh hoạt, giải quyết ??ược các thách thức của tương lai.